فهرست مطالب

مجله پژوهش های بوم شناسی شهری
پیش شماره 1 (پاییز و زمستان 1388)

  • تاریخ انتشار: 1388/10/11
  • تعداد عناوین: 10
|
  • بازنمایی مفهوم ملت در فضای مجازی
    محمدرضا حافظ نیا، زهرا احمدی پور، عبدالوهاب خوجم لی، سلمان انصاری زاده صفحه 1
    فرآیند شتابان جهانی شدن بعد از انقلاب صنعتی و پدیده اینترنت و فضای مجازی به عنوان یکی از برآیندهای جهانی شدن در نیمه دوم قرن بیستم، باعث تاثیر در مفاهیم پای های جغرافیای سیاسی همچون مفهوم ملت، حکومت، مرز، حاکمیت و... شد و باعث شکل گیری معادلهای مجازی این مفاهیم همچون ملت مجازی، چند هویتی شدن افراد و کم رنگ شدن مفهوم مرز، حاکمیت و... شد، با توجه به تاثیر این گونه مفاهیم و شکلگیری فضای مجازی بر فضای واقعی زندگی انسانی؛ ضرورت پژوهش و تبیینی نو از مفهوم ملت مجازی برای سازگاری با شرایط سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی عصر جدید به وجود آمده است. هدف این پژوهش بازنمایی مفهوم ملت در فضای مجازی است که خود تحت تاثیر شدید پدیده جهانی شدن قرار گرفته است. از این رو به دنبال پاسخگویی به این سوال هستیم که آیا مفهوم ملت قابلیت بازنمایی در فضای مجازی را داراست؟ در یک مبحث جمع بندی شده این مقاله در سه قالب مفهوم ملت در سیر فرایند جهانی شدن؛ مفهوم ملت در فضای مجازی و ملت مجازی یا جامعه اطلاعاتی مورد بحث قرار می گیرد. استدلال اصلی مقاله حاضر این است که: پدیده اینترنت با سرعت فوق العاده پردازش اطلاعات و ایجاد ارتباط منطقی میان میلیون ها داده اطلاعاتی در گستره وسیع جهانی باعث شده است که عوامل و عناصر سنتی تشکیل دهنده مفاهیم بشری در حوزه های مختلف علم حداقل در علوم انسانی کارکردی متفاوت پیدا کنند و به نظر میرسد که مفهوم ملت در فضای مجازی را قابل بازنمایی کرده است. لازم به ذکر است در این مقاله با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی و تطبیقی سعی شده است ضمن تشریح فرآیند تحول مفهوم ملت در روند جهانی شدن، تبیینی نو از مفهوم ملت مجازی در عصر حاضر با تکیه بر منابع اینترنتی و کتابخانه ای ارائه داده شود.
    کلیدواژگان: ملت، جهانی شدن، فضای مجازی، فضای واقعی، جامعه اطلاعاتی، ملت مجازی
  • بررسی تاثیر نقش شهرهای کوچک در سازماندهی نظم فضایی (مطالعه موردی، شهر بومهن)
    اسماعیل نصیری صفحه 27
    دستیابی به توسعه متوازن و یکپارچه در فضای منطقه ای و نظام یافته سکونتگاه ها که از نیازهای اساسی به شمار می آید موجب توجه و تاکید برنامه ریزان به شهرهای کوچک شد. در حقیقت تقویت شهرهای کوچک یکی از راهکارهای توسعه فضای منطقه ای است. دراستان تهران طی با اجرای سیاست تبدیل روستاها به شهر، بسیاری از نقاط روستایی بویژه در دو دهه اخیر به شهر تبدیل شده اند. هدف این مقاله، بررسی و تحلیل فرایند تبدیل روستا به شهر و نقش آن در سازماندهی نظم فضایی است. پژوهش حاضر سعی دارد به این سوال پاسخ دهد که آیا سیاست تبدیل روستا به شهر کوچک می تواند گامی در جهت رسیدن به سازماندهی فضایی تلقی گردد؟ در این راستا شهر بومهن (یکی از نقاط پیرامونی شهر تهران) که در سال 1375 تبدیل به شهر شده، در دو دوره زمانی قبل از شهر شدن و بعد از آن، از لحاظ متغیرهای مختلف جمعیتی، اشتغال، امکانات و تسهیلات خدماتی مورد بررسی قرار گرفت و تاثیر آن بر فضاهای روستایی پیرامون مورد ارزیابی وتحلیل واقع شد. در این پژوهش از داده های اسنادی و آماری استفاده شده است. روش تحقیق میدانی و کتابخانه ای وتحلیل علمی است به طوری که نخست از طریق پرسشنامه ها تاثیرعملکرد تبدیل بومهن به شهر را از سرپرستان خانوارهای روستاهای حوزه نفوذ جویا شدیم و سپس یافته های به دست آمده از جامعه آماری را از طریق ضریب همبستگی مورد بررسی قرار دادیم تا میزان همبستگی آنها را با شاخص هایی همچون میزان تمایل به ماندگاری در روستا، ایجاد اشتغال و برخورداری از خدمات مورد بررسی قرار دهیم. نتایج حاصل از تحلیل ها نشان می دهد که این شهر، در تثبیت و نگهداری جمعیت و ارائه اشتغال و امکانات و سازماندهی سکونتگاه های روستایی پیرامون خود موفق بوده است.
    کلیدواژگان: شهر کوچک، عملکرد، روابط روستا، شهری، سازماندهی فضایی، شهر بومهن
  • بررسی تغییرات دما و بارش تهران طی نیم قرن اخیر
    زهرا حجازی زاده، نادر پروین صفحه 43
    هدف از این تحقیق بررسی تغییرات دما و بارش ایستگاه هواشناسی سینوپتیک تهران و مطالعه انحراف احتمالی آن از حالت نرمال می باشد. بدین منظور ابتدا سری زمانی داده های دمای میانگین، ماکزیمم و مینیمم و بارش ماهانه طی دوره 1951-2005 جمعآوری و تنظیم گردید. نواقص آماری برخی از سری ها با روش جرم مضاعف برطرف گردید. به منظور بررسی و شناخت تغییرات سری های زمانی روش آماری- گرافیکی من- کندال استفاده شد. سپس نوع و زمان تغییر داده ها من- t مشخص گردید. نتایج حاصل از تحلیل داده ها نشان میدهد که، با توجه به آماره آزمونهای نیکویی برازش و آماره آزمون آماری- گرافیکی من کندال فرض تصادفی بودن داده ها به شدت رد شد و روند افزایشی معنی داری u کندال و مولفه بو یژه بر متغیرهای مربوط به دما حاکم است. بر اساس بررسی نمودارهای گرافیکی، دما و بارش در طی 55 سال اخیر تغییراتی در عنصر دما اتفاق افتاده است. بیشتر این تغییرات از نوع نوسانات کوتاه مدت اقلیمی و روند می باشد که در سری های مربوط به دمای سالانه و دمای سالانه و دماهای حداکثر سالانه عمدتا در اوایل دهه 2000 بیشتر مشهود است. تغییرات از نوع روند برای دمای سالانه، دماهای حداقل و حداکثر سالانه افزایشی و در جهت مثبت بوده است. اما تغییرات سری های مربوط به بارش نوسانات پیدرپی داشته است. بیشترین تغییرات ناگهانی در سری های سالانه و فصلی در اوایل دهه 2000 می باشد که معنی دار نمی باشند.
    کلیدواژگان: دما، بارش، تغییر اقلیم، من، کندال، تهران
  • تحلیل تغییرپذیری شاخص اقلیم توریستی ایران در شرایط خشکسالی و ترسالی
    منوچهر فرج زاده، مرجان رازقی، امان الله فتح نیا، علی احمدآبادی صفحه 57
    توریسم به عنوان یکی از مهمترین منابع اقتصاد در جهان، به وسیله هوا و آب و هوا تحت تاثیر قرار می گیرد که این اطلاعات برای تعیین مقصد و مسیر توریست مهم و حیاتی می باشد. برای بررسی وضعیت اقلیم توریستی ایران از شاخص میسزکوفسکی و داده های 144 ایستگاه سینوپتیک استفاده گردید. با تعیین دورهی تر و خشک مربوط به هر ایستگاه در و 6 همسایه IDW ماهانه، پهنهبندی وضعیت اقلیم توریستی ایران به روش TCI 1990 و تعیین مقدار - دوره زمانی 2005 صورت گرفت. نتایج نشان می دهد که وضعیت اقلیم توریستی مناطق جنوبی در فصل سرد سال و مناطق شمال غرب و شمال شرق کشور در فصل گرم سال شرایط بهینهای دارند. اما مناطق شمال، غرب و نیمه شرقی کشور دو بار در سال شرایط بهینه را تجربه می کنند. در فصل پاییز با توجه اثر کمبود بارش ماه های قبل، شرایط بدتری در اغلب نقاط کشور حاکم می باشد، بهطوری که در سال خشک، در ماه نوامبر، مناطق جنوبی کشور وضعیت بدتری نسبت به سال تر دارند. بدترین شرایط اقلیم توریستی شمال و شمال غرب در ماه دسامبر سال خشک، ماه ژانویه و آوریل حالت میانگین رخ داده است. در مجموع خشکسالی می تواند بر انتقال زمانی مناطق بهینه، به چند ماه بعد منجر شود، همچنین باعث نامطلوب شدن مناطق شمال و شمال غرب کشور نسبت به سال تر می شود. حالت میانگین در اغلب ایام سال به حالت ترسالی نزدیکتر است، همچنین در عرض های میانی کشور شرایط ترسالی تنها در ایام تابستان شرایط بهینهتری را فراهم کرده است، اما در مجموع مناطق شمال غرب در شرایط خشکسالی، بهینهتر از حالت میانگین و تر بوده است. مناطق شمال در هر سه حالت و در اغلب ایام سال به دلیل بارش زیاد و اثرات ناشی از آن شرایط بد اقلیم توریستی دارند.
    کلیدواژگان: شاخص میسزکوفسکی، توریسم، ترسالی، خشکسالی
  • تحلیل جغرافیایی تاثیر اکولوژی اجتماعی بر توسعه کالبدی شهر نمونه موردی: شهر مشهد
    نفیسه مرصوصی، محمدحسین صائبی صفحه 73
    هدف این مقاله تجزیه و تحلیل تاثیر مهاجرت و شرایط اقتصادی ساکنین بر ساختار اجتماعی و اکولوژی اجتماعی شهر و به کارگیری داده های GIS مشهد و گسترش کالبدی آن می باشد که با استفاده از یکی از تکنیک های درون یابی نرم افزار جمعیتی و کالبدی صورت گرفته است. شهر مشهد که در نتیجه هجوم مهاجران توسعه پرشتابی داشته، ساختار اجتماعی متنوعی پیداکرده است. به نحوی که تاثیر و تاثر آن را در کالبد شهر به وضوح می توان دید. شرایط اقتصادی ساکنین، به عنوان مهمترین عامل در تحرکات اکولوژیکی این شهر، درون مایه تفاوت های مناطق شهری گردیده است و نتیجه آن، شهری است که رخسار آن خبر می دهد از سر درون. این پژوهش عوامل اکولوژیکی همچون مهاجرت، شرایط اقتصادی سرپرست خانوار و تحرکات اکولوژیکی را مورد تجزیه و تحلیل قرار داده و تاثیر آن را بر کالبد فیزیکی شهر بررسی می نماید. در این مطالعه داده های آماری شاخص های اشتغال و مهاجرت مربوط به شهر مشهد و شاخص های اشتغال، مهاجرت و تحرکات داخلی جمعیت برای منطقه 9 شهرداری مورد استفاده قرارگرفته است؛ (داده های آماری سال 1387 منطقه 9 ازطریق آمارگیری نمونه ای تهیه شده است). از آنجا که ویژگی های ساختار اجتماعی و کالبدی منطقه 9 شهرداری می تواند تصویر جامع تری از اکولوژی اجتماعی شهر مشهد ترسیم نماید به عنوان مطالعه موردی انتخاب شده است. در این پژوهش ابتدا از روش توصیفی در انجام تحقیق استفاده شده است. در گام اول به توصیف چگونگی پراکندگی شاخص های مورد مطالعه پرداخته ایم سپس با بهره گیری از روش همبستگی، وجود یا عدم وجود رابطه بین متغیرهای مورد مطالعه و توسعه کالبدی مشهد را بررسی نموده و در همبستگی مثبت، ارتباط ها را در قالب های مختلف تعریف و تشریح نموده ایم. نتایج نشان می دهد که مهاجرت نقش بسیار مهمی در چگونگی توزیع فضایی گروه های اجتماعی و توسعه کالبدی مشهد داشته است.
    کلیدواژگان: اکولوژی اجتماعی، توسعه کالبدی، تحلیل فضایی، شهر مشهد
  • تحلیل رگرسیونی داده های اقلیمی با استفاده از ایستگاه های انتخابی ایران
    سید احمد بابازاده، مجید جاوری صفحه 95
    هدف از تحلیل رگرسیونی پیش بینی متغیر وابسته از طریق متغیر مستقل می باشد. بر این اساس در تحلیل رگرسیونی محقق به دنبال پیش بینی است. به همین دلیل برای تحلیل های پیشرفته و پیش بینی تغییر در متغیر وابسته در صورت تغییر در متغیر یا متغیرهای مستقل باید از روش های تحلیل رگرسیونی استفاده کرد. وقتی رابطه متغیرها بررسی می شود باید به این نتیجه رسید که متغیرها قابلیت تحلیل رگرسیونی را دارند. در تحلیل رگرسیونی بررسی فرض های خطی بودن، بهنجاری، ثابت بودن واریانس داده و مستقل بودن مشاهدات اهمیت زیادی دارد. لذا کاربرد تحلیل رگرسیونی در مطالعات اقلیمی به منظور بررسی رابطه بین متغیرها و پراکنش آنها می باشد. مراحل اجرای تحلیل رگرسیونی داده های اقلیمی سنجش، تحلیل و پیش بینی است. در مرحله سنجش محقق باید داده ها را برای تحلیل رگرسیونی ارزیابی کند، سپس شرایط موجود هر ایستگاه را تحلیل کند و در نهایت رابطه و میزان تغییر و پراکنش متغیرها را پیش بینی نماید. با بررسی رابطه و پراکنش متغیرها می توان به وضعیت و شرایط حاکم بر یک ایستگاه پی برد. متناسب با روند تحلیلی مدل های رگرسیونی از سری های دمای ایستگاه های یزد و خرم آباد استفاده شده است.
    کلیدواژگان: تحلیل رگرسیونی، متغیر وابسته، متغیر مستقل، سنجش، پیش بینی، بهنجاری و مدل های رگرسیونی
  • تحلیل فضایی خشکسالی های کوتاه مدت ایران
    بهلول علیجانی، ام السلمه بابایی صفحه 109
    خشکسالی پدیده ای اقلیمی است که وقوع آن در اغلب مناطق جهان اجتناب ناپذیر است و به لحاظ تلفات جانی پیامدهای اقتصادی و اجتماعی در مقایسه با سایر بلایای طبیعی از اهمیت بیشتری برخوردار است. در این تحقیق پدیده خشکسالی در بازه های زمانی 3 و 6 ماهه مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار (SPI) در ایران با استفاده از شاخص بارش استاندارد 1976 با استفاده از - گرفت و پس از محاسبه فراوانی نسبی خشکسالی ها در 70 ایستگاه سینوپتیک در دوره آماری 2005 تولید گردید. نتایج تحقیق نشان داد که در ArcGIS روش درون یابی کریجینگ معمولی نقشه های پهنه بندی آن ها در محیط قسمت های شمال غرب، شمال و شمال شرق کشور خشکسالی ها بسیار شدید است در صورتی که در مناطق مرکز، جنوب و جنوب شرق خشکسالی ها متوسط و ملایم می باشد. به طور کلی در بازه های کوتاه مدت که عمدتا بر روی وضعیت خاک اثر می گذارد تمرکز خشکسالی ها در نیمه شمالی کشور بیشتر بوده است. به عبارت دیگر اقلیم بارشی کشور در نیمه شمالی متغیرتر از نیمه جنوبی است.
    کلیدواژگان: خشکسالی در ایران، شاخص بارش استاندارد آمار و خشکسالی، ایران
  • تحلیلی بر ساختارهای انسانی مورد نیاز برای توسعه فناوری اطلاعات در مناطق روستایی (مطالعه موردی: روستاهای استان خراسان رضوی)
    عبدالرضا رکن الدین افتخاری، مرضیه نوری، غلامعلی منتظر صفحه 123
    امروزه تلاش برای فراهم کردن دسترسی همگانی به فناوری اطلاعات در مناطق روستایی مورد توجه بسیاری از کشورهای جهان قرار گرفته است و هر کدام راهکارهایی را بدین منظور به کار برده اند. اما راهکار غالب برای ایجاد دسترسی همگانی به اطلاعات و خدمات الکترونیکی در مناطق روستایی ایجاد مراکز ارتباط از راه دور یا مراکز فناوری اطلاعات است. در مقرر شده که در ده هزار روستای «تجهیز ده هزار مرکز فناوری اطلاعات و ارتباطات روستایی» ایران نیز براساس طرح کشور مرکز فناوری اطلاعات ایجاد شود. اما با توجه به تجارب جهانی، برای اینکه این مراکز بتوانند در توسعه روستایی نقش آفرین باشند، باید علاوه بر زیرساخت های فنی، زیرساخت های اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی، کالبدی و قانونی نیز در سطوح مختلف ملی، منطقه ای و محلی (روستا) فراهم باشد. از جمله زیرساخت های اجتماعی و فرهنگی که در بهره برداری مطلوب از فناوری اطلاعات موثر هستند؛ می توان به احساس نیاز به فناوری اطلاعات، آگاهی در مورد اثرات این فناوری، تمایل به هزینه کردن در این زمینه، باورهای فرهنگی مثبت و مهارت های پایه، انگلیسی و کامپیوتری اشاره نمود. در این تحقیق این ساختارهای انسانی لازم برای بهره برداری بهینه از فناوری اطلاعات با روش تحقیق توصیفی _ تحلیلی مورد بررسی قرار گرفته و به منظور مشخص شدن وزن و اهمیت هر یک از این عوامل از نظر 20 نفر از کارشناسان استفاده شد. همچنین تعداد 350 نفر از جمعیت 15 سال به بالای روستاییان استان خراسان رضوی به عنوان نمونه مورد مطالعه قرار گرفته است. نتایج حاصل از این بررسی نشان داد که بین وضعیت موجود روستاییان نمونه استان خراسان رضوی از نظر متغیرهای تمایل و مهارت تا سطح استاندارد مورد نظر کارشناسان برای بهره برداری بهینه از فناوری اطلاعات فاصله معناداری وجود دارد. بدین معنا که شرایط روستاییان از نظر این دو متغیر برای بهره برداری مطلوب از فناوری اطلاعات در سطح مناسبی نیست. اما بین متغیرهای احساس نیاز، آگاهی و باورهای فرهنگی روستاییان با سطح استاندارد مورد نظر کارشناسان فاصله معناداری وجود ندارد و این بدان معنی است که روستاییان استان خراسان برای استفاده از فناوری اطلاعات احساس نیاز کرده و باورهای فرهنگی غلط و مانع کاربرد این فناوری، در جامعه وجود ندارد. در ضمن نسبت به فواید و مضرات فناوری اطلاعات آگاهی نسبی را دارند. بنابراین هر گونه برنامه ریزی برای توسعه فناوری اطلاعات در مناطق روستایی باید با توجه به ضعف موجود در سطح مهارت های روستاییان و تمایل آنها برای سرمایه گذاری و هزینه کردن در این زمینه انجام شود.
    کلیدواژگان: فناوری اطلاعات، توسعه روستایی، عوامل انسانی، توسعه اطلاعاتی، خراسان رضوی
  • دولت و شهرنشینی در ایران (مبانی و اصول کلی نظریه توسعه شهر و شهرنشینی در ایران)
    محمدتقی رهنمایی صفحه 143
    محتوای مقاله حاضر از یک سو نقد نظریه سرمایه داری بهره بری هانس بوبک و از سویی دیگر ارائه نظریه جدیدی است برای پاسخ دادن به چرایی و چگونگی توسعه پرشتاب شهر و شهرنشینی در ایران امروز. بوبک معتقد بود که حیات و زندگی شهری در ایران به انباشت سرمایه ای وابسته است که از تجاری کردن مازاد تولیدات کشاورزی در شهرها به دست می آید. به نظر می رسد که بوبک در تدوین و طراحی نظریه خود، نقش دولت و تحول آن را در ایران نادیده گرفته است. حداقل می توان گفت که نظریه او تا پیش از اجرای قانون اصلاحات ارضی و گسستگی رابطه حقوقی مالکین با روستاها می توانست معتبر باشد. چه بعد از دهه 1340 یا 1960 دولت از موقعیت کارگزاری به موقعیت کارفرمایی بزرگ و کلانی در کشور رسید. از آنجایی که شهرها پایگاه اصلی حکومت و دولت جدید بودند، این دولت با بهره گیری از منابع درآمدهای نفتی تزریق اعتبارات عمرانی و جاری در شهرها، عملا در توسعه شهر و شهرنشینی به دخالت گسترده ای پرداخت. بر اساس نظریه دولت و شهرنشینی در ایران، اینک این دولت است که با تجاری کردن پول و سرمایه در شهرها، از طریق نظام بانکی گسترده ای که در اختیار دارد، به توسعه شهر و شهرنشینی کمک می کند.
    کلیدواژگان: دولت، شهرنشینی، انباشت سرمایه، تجاری کردن مازاد تولیدات کشاورزی، تجاری کردن پول و سرمایه، دولت کارگزار، دولت کارفرما
  • کاربرد مدل یکپارچه سیلاب شهری درکلان شهرها (مطالعه موردی: شمال شرق تهران)
    منیژه قهرودی تالی صفحه 167
    پدیده سیلاب به دلیل گسترش شهرهای بزرگ چهره جدیدی پیدا نموده است و تحت عنوان سیلاب شهری جایگاهی جدید را در مطالعات شهری باز نموده است. مدیریت سیلاب شهری به دلیل ویژگی خاص شهرها، بر یکپارچگی مدیریت داده ها استوار است که این یکپارچگی به کمک عوامل جغرافیایی و تکنیک های ارتباط داده ای محقق است. در این پژوهش بخش هایی از شمال و شمال شرق تهران، کلان شهر ایران به دلیل تاثیر حوضه های بالادست در سیل خیزی آن انتخاب شده است که شامل حوضه های درکه، دربند و جاجرود می باشند. با استفاده از تکنیک های موجود در سیستم های اطلاعات جغرافیایی، ساختار داده مکانی آن تولید شد که علاوه بر 3 حوضه فوق، بخش هایی از مناطق 3،1 و 4 را در بر گرفت. منطقه مورد نظر به عنوان یک واحد مطالعه و مدیریت سیلاب در نظر گرفته شد و به زیر واحدهای مدیریتی تقسیم شد. سایر عناصر فیزیکی شهر نیز از جمله مناطق مسکونی و شبکه خیابان ها در ساختار داده زیر واحدها قرار گرفت و المان های زیر حوضه، خطوط تمرکز و نقاط خروجی به عنوان عناصر ارتباطی در الگوی داده ای قرار گرفتند. تحلیل های انجام شده نشان داد که برای کاهش سیلاب در تهران می توان سیلاب های بالادست تهران را کنترل نمود، که در این راستا 4 نقطه برای مدیریت سیلاب های بالادست مکان گزینی شد که با مطالعات میدانی موقعیت آنها نسبت به مسیل های فعلی به دست آمد. مقایسه خطوط تمرکز واحدهای به دست آمده نشان داد که به دلیل آشفتگی فضایی المان های شهری، به استثنای حوضه درکه، انطباق مناسبی بین خطوط زهکشی طبیعی و شبکه مسیل های فعلی وجود ندارد. از طرف دیگر نتایج مقایسه با شبکه اتوبان ها و خیابان های شهری بیان نمود که این شبکه ها نقش ویژه ای در هدایت و گسترش سیلاب ها به سایر مناطق شهری ایفا می کنند. به عبارت دیگر چون شبکه ارتباط شهری بدون توجه به جهت زهکشی طبیعی تهران ایجاد شده و از طرف دیگر سطح زمین و ساخت و سازهای غیر اصولی، مسیل های تهران را از هدایت سیلاب ها ناتوان ساخته است. این وظیفه را بیشتر المان های شهری مانند اتوبان ها، خیابان ها و کوچه ها انجام می دهند، لذا صدمات سیلاب اگرچه محلی است اما هزینه های زیادی را بر تهران تحمیل می کند. یکپارچه سازی داده های شهری می تواند راهبردی برای مدیریت سیلاب در کلان شهرها از جمله تهران باشد.
    کلیدواژگان: سیلاب، مدل یکپارچه سیلاب شهری، تهران، کلان شهرها
|
  • Representation of the Concept of Nation in the Cyber space
    Dr.Hafezniya, Dr.Ahmadi Poor, Dr.Khoojam Li, Dr.Ansari Zadeh Page 1
    The rapid process of globalization after the industrial revolution and the advent of the internet as one of the globalization consequences in the second half of the 20th century influenced the main concepts of political geography such as nation, government, boundary, state, etc. It also resulted in the emergence of virtual equivalents like cybernation, multi-identity of individuals and the fading of concepts such as borders and sovereignty. With regard to the influence of these concepts and virtual space on the real space of human life, it becomes necessary to present a new research on adapting to political, economic, social and cultural conditions. The aim of this study is to analyze the concept of nation in the cyberspace, thus we will make an attempt to answer this question: Does the concept of nation have the ability to be reflected in the cyberspace? The main deduction is the fact that the internet, due to its high speed of processing of information, has the transformation of traditional factors and elements of human concepts and it seems that the internet has enabled the cyberspace to being reflected. The Analysis of Necessary Prerequisites for the Development of IT in Rural Areas Nowadays, the attempt to provide public access to information technology
  • The Role and Function of Towns in the Organization of Spatial Order: The case of Bumhen city
    Dr.Esmaeil Nasiri Page 27
    Access to continuous development in regional space settlement system is one of the necessities that have attracted the attention of planners and policy makers to towns. In fact, supporting towns is one of the approaches to expand regional space. In the Tehran province and during the last two decades, and as a result of implementing the policy of converting rural areas to urban areas, most of the villages have turned into towns. The purpose of this paper is to study the process of conversion of the village to the town and its role in space organization. This research tries to find out if this policy of conversion can be viewed as a step forward for administration of space organization. Bumhen, one of the villages near Tehran, was turned into a town in 1996. This case is evaluated and analyzed, during the two periods before its becoming a town and afterwards with regard to population, occupation, service facilities and its effect on the space organization. This research has used statistical and documentary data. The method used is library, field and scientific work. The data on the effect of turning the village to town were obtained from residents of nearby villages. The data were then processed by using Spearman method in order to find the rate of tendency for staying in that area, creation of occupation and having the facilities. Results show that this town has been successful in retention and stabilization of population, positive space organization and expansion of functions.
  • Study of Temperature and Precipitation Changes of Tehran in Recent Half Century
    Dr.Hejazizadeh, Dr.Parvin Page 43
    The goal of this survey is to investigate the changes of temperature and precipitation and the possible deviance of climate from its normal condition in Tehran synoptic meteorology station. Therefore, at first mean temporal series of minimum and maximum temperature and monthly precipitation during 1951–2005 were collected and adjusted. Statistical defects of some series were resolved by doubled mass method. In order to examine and identify the series temporal changes, the statistical-graphical method of Man-Kendall were used. Then, time and type of data changes were determined. According to the examination of T statistic of Kendal test and KMS and U component of man-kendall graphical diagram, the possibility of the results being due to chance is strongly rejected and increasing trend situation is dominant over data. According to examination of temperature and precipitation graphical diagrams, temperature has changed in past fifty years. Most of these changes are the kind of short term climatic fluctuations and the trend is apparently evident in most of the temporal series, particularly in early 2000s.Trend changes of annual and minimum and maximum temperatures are increasing and positive. But changes of precipitation had consequent fluctuations. Most sudden changes of series temporal have been in early 2000s making them not meaningful.
  • A Variability Analysis of Iran's Tourist Climate Index in Drought and Wet Conditions
    Dr.M. Farajzadeh, M. Razeghi, A. Fathnia, A. Ahmadabadi Page 57
    Tourism is one of the most important economic resources in the world, which is affected by weather and climate. This information is vital for determining the destination and direction of tourists. In this research, we used the Mieczkowski index and climate data of 144 synoptic stations to study the tourist climate condition of Iran. First, the course of wet and dry periods in any station in 1990-2005 and the amount of monthly TCI were determined, then the condition of tourist climate of Iran was interpolated by IDW method and six neighbors. Results show the condition of tourist climate in Southern areas in the cold season and northwestern and northeastern in the warm season is an optimum condition. But in North, West and East of Iran in second half of the year the condition is an optimum. In the autumn, conditions are undesirable in the greatest parts of Iran due to the effect of low precipitation in preceding months, so much so that in the November of dry years the south of Iran has a more undesirable condition in comparison with the wet years. The worst of the tourist climate condition in North and northwest occurs in December of dry years and January and April of mean condition. On the whole, drought can shift the optimum area to next months, so it causes undesirable situations in North and northwest in dry years. The mean condition is closer to the wet condition in most months, so in mid-latitudes of Iran the wet condition prepares the optimum condition only in summer. Generally, the northwest of Iran was in a better condition in dry year than the mean and wet years. North of Iran, in any of the three conditions and throughout the year, has an undesirable condition of tourist climate mainly because of high precipitation and its consequences.
  • Geographical Analysis of Social Ecology Effect on Physical Development (A Case Study of Mashhad city)
    Dr.Nafiseh Marsousi, Mohamadhossien Saebi Page 73
    The goal of the present article is to analyze the effects of migration and economic condition of inhabitants on social structure and social ecology of Mashhad and its physical development. This study has been carried out through one of the interpolation techniques of GIS software by applying the population and physical data. Mashhad, which has been developing quickly as the result of the influx of immigrants, has formed a various social structure, so that its effects and influences on body of city can be seen clearly. The economic condition of its inhabitants, as the major factor on ecological movements, has been the essence of differences with other urban areas. The result is a city whose appearance shows its inner structure. The present study examines the effects of social ecology factors such migration, economic condition of families and ecological movements on urban physical growth of Mashhad. In this article, the statistical data of employment and migration indexes related to Mashhad, migration and interior movements of citizens in the ninth zone of municipality, have been examined (the statistical data of the 9th zone in 1378, have been prepared through sampling data collection). The social and physical structure of the 9th zone has been chosen as the case study, because it can demonstrate the more exhaustive image of social ecology if Mashhad. Descriptive study has been used initially in the first step. We deal with describing how indexes differ with each other. Then we examine the existence of a relation between variables and physical development by using correlation coefficient formula and in position correlation. The relations were defined and described in different formats, the results show that migrations have had the major role in spatial distribution of social groups and physical development of Mashhad.
  • Regression Analysis of Climatically Data with Selected Stations of Iran
    Dr. Ahmad.Babazadeh, Dr.Majid Javari Page 95
    The goal of regression analysis is to predict the dependent variable through independent variables. Thus in regression analysis the researcher tries to make predictions. Therefore, for advanced analysis and to predict the changes in the dependent variable as a result of changes in independent variables, we should use regression analysis methods. When we check the relation between variables we should come to the point that variables have the capacity of regression analysis. In regression analysis it is important to check the assumptions of linearity, normality, equality of variance and observation independence. So regression analysis is used in regional studies to check the relation between variables and their dispersion. Regression analysis stages consist of measurement, analysis and prediction of the data. In the measurement stage, the researcher should evaluate data for regression analysis. Then he should analyze the existing conditions of each station, and ultimately predict relationship, change rate, and dispersion of variables. Through checking variables relations and dispesion, we can realize the condition of one station. For carrying out the regression analysis, we used the temperature of Yazd and Khoramabad stations.